سال ۲۳۴ هجری قمری
| ۴ - قرن ۳ هجری قمری - ۲ | |
| امامت | |
|---|---|
|
امام هادی(ع) (دوره امامت: ۳۴ سال (۲۲۰ تا ۲۵۴ق) | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| خلیفه عباسی | متوکل |
| وقایع مهم | |
| ممنوعیت بحث درباره نظریه خلق قرآن | |
| به قدرت رسیدن یحیی اول در دولت ادریسیان | |
| شورش در آذربایجان | |
| تولدها و وفات‌ها | |
| وفات ابن مدینی | |
| وفات جعفر بن مبشر ثقفی | |
| وفات یحیی لیثی | |
سال ۲۳۴ هجری قمری دویست و سی و چهارمین سال، از سال‌شمار هجری قمری و مصادف با امامت امام هادی(ع) است. از مهمترین رخدادهای این سال، ممنوعیت بحث و جدل در زمینه اعتقاد به نظریه خلق قرآن توسط متوکل عباسی است.
روز نخست این سال یعنی ۱ محرم مصادف است با یکشنبه ۱۹ مرداد سال ۲۲۷ شمسی و ۹ اوت سال ۸۴۸ میلادی. روز پایانی سال یعنی ۳۰ ذی‌الحجه، مصادف است با پنج‌شنبه ۷ مرداد سال ۲۲۸ شمسی و ۲۹ ژوئیه سال ۸۴۹ میلادی.
رویدادها
- متوکل عباسی، نظریه خلق قرآن را بیهوده دانست و بحث و جدل درباره آن و همچنین تفتیش عقیده در این زمینه را ممنوع ساخت.
- متوکل عباسی بر سردار ایتاخ خشم گرفت و او را با دو فرزندش، مظفر و منصور راهی زندان کرد.
- درگذشت علی بن محمد ادریسی و نصب برادرش، یحیی اول در راس دولت ادریسیان به جای او.
- محمد بن بعیث سر به شورش برداشت و در قلعه «مرندِ» آذربایجان پناه گرفت. «بغا»ی بزرگ روانه جنگ با او شد و وی را پس از دست‌گیری نزد متوکل آورد. محمد در نهایت، با اعلان توبه در حضور خلیفه مورد عفو واقع شد.
- عمرو بن سلیم تجیبی معروف به «قُویع»، علیه محمد بن اغلب امیر افریقیه سر به شورش برداشت و بر تونس مسلّط شد. چندی بعد، شورش او سرکوب گردید.
وفات‌ها
- ابن مدینی. وی از محدِّثان بزرگ زمان خویش بود. بخاری در کتاب صحیح بسیار او را ستوده و از وی بارها روایت نقل کرده است.
- جعفر بن مبشِّر ثَقَفی. وی از پیشوایان معتزله بود و به پرهیزگاری و دانش شهرت یافت. زکات را -هر چند کم بود- از یاران می پذیرفت; ولی هدایای سلطان را -هر چند که زیاد بود- ردّ می کرد. به وی منصب قضاوت پیشنهاد شد اما نپذیرفت. وی در حفظ فقه و حدیث ضرب‌المثل شد. او دارای آرا و نظریات منحصر به فردی بود. عده ای از وی پیروی کردند و به جعفریه شناخته شدند.
- یحیی لیثی. وی از دانشمندان مذهب مالکی در اندلس بود. او در زمان زمامداری حکم بن هشام، از جمله کسانی بود که متهم به شرکت در شورشِ «ربض» شد. وی از ترس این که مانند سایر فقها -که به همین اتهام مورد آزار و اذیت قرار گرفته بودند- تحت تعقیب واقع شود، به «طلیطله» گریخت. ولی پس از چندی، امان خواست و حَکَم به او امان داد. بنابراین به «قرطبه» بازگشت و تا زمان مرگش که در ۸۲ سالگی اتفاق افتاد، در آن جا ماند.
پانویس
- ↑
- ↑ ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه حجتی و شفیعی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۵۰۹-۵۱۰.
- ↑ به نقل از ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ج ۱، ص ۵۱۰: تذکرة الحفّاظ، ج ۲، ص ۴۲۸؛ طبقات الحنابله، ص ۱۶۸؛ تهذیب التهذیب، ج ۷، ص ۳۴۹؛ تاریخ بغداد، ج ۱۱، ص ۴۵۸.
- ↑ به نقل از ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ج ۱، ص ۵۱۰: ابن مرتضی، طبقات المعتزله، ص ۷۱ و پس از آن؛ التبصیر فی الدین، ص ۷۸؛ دائرة المعارف الاسلامیه، ماده «جعفر بن مبشّر».
- ↑ به نقل از ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ج ۱، ص ۵۱۰: الاعلام زرکلی، ج ۹، ص ۲۲۳؛ نفح الطیب، ج ۲، ص ۲۱۷؛ وفیات الاعیان، ج ۶، ص ۱۴۳؛ تاریخ علماء الاندلس، ص ۱۷۹-۱۸۲؛ العبر، ج ۱، ص ۴۱۹؛ شذرات الذهب، ج ۲، ص ۸۲؛ جذوة المقتبس، ص ۳۸۲-۳۸۴؛ البیان المغرب، ج ۲، ص ۸۰.
منابع
- ترمانینی، عبدالسلام، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه علی‌اکبر امامی حجتی و مصطفی شفیعی، نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
رده: